Zonder spreiding geen concentratie

Tijdens de bijeenkomst 'Zonder spreiding geen concentratie' werd volop - samen met bestuurders uit SAZ- en NFU-gelederen -  gediscussieerd over (de rol van de STZ-ziekenhuizen t.a.v.) spreiding en concentratie in de ziekenhuiszorg. 

Tijdens de inspiratiesessie ‘Zonder spreiding geen concentratie’ werd volop gediscussieerd over (de rol van de STZ-ziekenhuizen t.a.v.) spreiding en concentratie in de ziekenhuiszorg. Dankzij het Integraal Zorgakkoord (IZA) is het onderwerp van spreiding en concentratie hoger op de agenda gekomen. STZ-bestuurder Hans Kuijsten benadrukte echter dat spreiding en concentratie al ver voor IZA de regionale gemoederen bezighield en dat ook na IZA zal doen. 

Vertrouwen is key

Mariska Shekary, voorzitter SAZ, riep op om te leren van al bestaande voorbeelden. Samenwerken is een must gebleken. Regionale netwerkorganisaties (waarin zowel algemene, topklinische als academische ziekenhuizen zijn vertegenwoordigd) werken als ze zijn gefundeerd op vertrouwen en de gezamenlijke wil om uitdagingen op te lossen. 

Wenkend perspectief: prikkels voor netwerksamenwerking

Ate van der Zee, voorzitter UMCG en bestuurder NFU, benoemde prachtige voorbeelden in de regio Noordoost-Nederland. In samenwerkende zorgketens wordt de zorg dichterbij de patiënt georganiseerd. Uitdagingen echter nog te over. Het wenkend perspectief is er: anders organiseren, anders bekostigen, meer prikkels voor netwerksamenwerking om uiteindelijk tot hogere kwaliteit van zorg te komen.

Spreiding als regionaal antwoord

Jan den Boon, voorzitter RvB MST en STZ-bestuurder, benoemde in zijn presentatie dat concentratie van zorg centrale landelijke kaders en uitgangspunten nodig heeft, maar dat de uitwerking in de regio plaats moet vinden. Spreiding is het regionale antwoord op concentratie in de regio. Ook waarschuwde Jan den Boon voor het eendimensionale karakter van de volumenormen: volume is maar één aspect… Er zijn meerder aspecten (‘het houden van vitale instellingen bijvoorbeeld’) die voor toegankelijke en hoogwaardige zorg van groot belang zijn. 

Conclusies: onvermijdelijk maar wel zorgvuldig

Onder leidingvan STZ voorzitter Paul Blokhuis werd gediscussieerd. Aanwezigen beaamden dat spreiding en concentratie onvermijdelijk zijn. De noodzaak om zorg efficiënt en effectief te organiseren -waarbij zorgvormen geconcentreerd moeten worden om kwaliteit en specialisatie te waarborgen – neemt alleen maar toe. De deelnemers benadrukten het belang van flexibiliteit en maatwerk, waarbij iedere regio om een unieke aanpak vraagt. De samenwerking moet vooral in de regio plaatsvinden. Door duidelijke zorgportfolio’s te ontwikkelen en te hanteren, kan de zorg op de juiste plekken worden geconcentreerd en gespreid.

Een gevoelig punt tijdens de bijeenkomst was de impact van deze veranderingen op het zorgpersoneel. Het proces van spreiden en concentreren kan veel emotie oproepen bij zorgverleners. Hier moeten bestuurders voldoende rekening mee houden. Een ander zorgpunt dat is geadresseerd: concentratie en spreiding gaat alleen maar lukken als de mededingingswetgeving meewerkt.